Kerkbezoek
Het dubbele gevoel over Rwanda verdwijnt maar niet. Hoe vrolijk de mensen je ook benaderen, niet allemaal overigens, zo wreed hamert het verleden erin. Het is al bijna vijfentwintig jaar geleden maar in ieder dorp of stad valt er wat te herinneren. En triest genoeg levert het ook nog toerisme op.Nyamata was het toneel van een vreselijk bloedbad tijdens de genocide. Veel mensen uit de stad en omliggende gebieden zochten hun toevlucht in de kerk, denkend dat ze daar veilig waren. Maar op 10 april 1994 vielen leden van de interahamwe en het leger de kerk aan en doodden de 10.000 mensen die zich daar hadden verzameld. De kleding en persoonlijke bezittingen van de slachtoffers opgestapeld op elke kerkbank is hartverscheurend Twee ondergrondse crypten bevatten de lichamen van 41.000 mensen die stierven in het kerkelijk bloedbad en elders in Nyamata.
Even later was ik in Ntarama Net als bij Nyamata vluchtten mensen hier naar de kerk om veiligheid te zoeken. Een bord buiten de poort vermeldt dat er ongeveer 5000 slachtoffers stierven. De zondagsschool naast de kerk was het toneel van nog meer vreselijke dingen. Een muur is nog donker gekleurd van de vele tientallen baby’s die ertegen te pletter zijn gegooid. In de kleine keuken zaten honderd doodsbange Tutsi’s opgesloten, ze werden levend verbrand. In veel gevallen waren het de pastoors die eerst de vluchtelingen opnamen en daarna de moordenaars naar de kerken leiden. Zelfs de Franse zogenaamde beschermingsmacht hielpen de Hutu’s de Tutsi’s te vinden. Waarom ga ik hier overal kijken. Op een vreemde manier wil ik het gezien hebben om het echt binnen te laten komen. Dit is niet het Rwanda uit de folders maar wel een land met geschiedenis. Ook een paar dagen geleden bij al die klaslokalen vol gemummificeerde lichamen stopte ik niet bij het tweede lokaal zoals die andere bezoekers maar dwong mijzelf uitrespect voor al die andere in ieder lokaal binnen te gaan. Heeft het leven enige zin? In Rwanda ga je sterk twijfelen.
Verder nog wat te beleven hier? Ik bezocht het oude Koninklijk Paleis, het nieuwe ernaast nam ik meteen mee. Ik was in de koninklijke koeienstal en kreeg een privé concert van de cowboy. Hij zong onverstaanbaar mooi. Later, al slenterend door een wijk in Kigali, gezien dat je ook na zoveel leed nog kunt lachen.
